Opis układu Keyera opartego na procesorze Attiny 85 zastosowany docelowo w trx Scorpion 80 cw-ssb
"mini YACK keyer"
Jest to układ opracowany przez Jana DK3LJ, zmodyfikowany przez Jacka AI4SV. Późniejsze zmiany wprowadził John KC9ON.

schemat :

Do trxa chciałem zastosować prosty układ KEYERA dla pracy z manipulatorem dwu-stykowym. Szukając gotowego rozwiązania na otwartej licencji znalazłem układ na attiny45. Zamówiłem układy, zaprogramowałem i niestety do pełni szczęścia zabrakło kilku drobiazgów.

Układ nie pamiętał ustawień po odłączeniu zasilania, nie działał tryb IAMBIC, nie można było zapisać znaku do pamięci. Znalazłem kilka softów, wersji, próbowaliśmy poprawić kod programu, ale nie było rezultatu. Z czasem natknąłem sie na opisany układ. Po dokonaniu testów okazało sie że wszystko działa poprawnie. Ponieważ sam schemat nie wymagał zmian na druku, tylko wystarczyła zmiana procesora to znalazł on miejsce w opisywanym trx-sie.

Posiada on mnóstwo ciekawych funkcji. Opisze kilka szczegółów elektronicznych. Układ zasilany jest po załączeniu emisji CW. W trxie jest tylko jeden przycisk do obsługi komend. Poprzez pin mikrofonowy można wyprowadzić przewód do czterech przycisków opcjonalnych dzięki którym mamy łatwy dostęp do dodatkowych funkcji. Bez dodatkowych przycisków są one dostępne poprzez tryb komend i wklepanie odpowiedniego znaku. Wejścia łopatek dodatkowo zabezpieczyłem układem RC aby statyka, lub pole wcz nie przedostawało się na wejście układu scalonego i nie robiło niepotrzebnego zamętu. Nie ma wyprowadzonego przycisku resetu, więc należy użyć wyłączenia CW i ponownego załączenia. Wtedy funkcja podstawowego resetu zostanie zrealizowana.

Testy elektryczne dla wejścia opcjonalnego wyszły następująco: Przy napięciu zasilania 4,6V poszczególne przyciski funkcyjne są przypisane do odpowiedniego potencjału napięcia. I tak:  0v-QRS-0,55V-MESSAGE2-1,15V-MESSAGE1-2,2VCOMMAND-4,5V.  W praktyce zastosowałem dzielnik rezystancyjny który podciąga napięcie wejściowe poprzez 10kom do zasilania i odpowiednie oporności wstawione szeregowo z przyciskami, załączają odpowiednie funkcje - patrz schemat. Można we własnym zakresie wykonać taki dodatek i podłączyć go poprzez gniazdo mikrofonu. Prawdopodobnie umieszczę te przyciski na froncie, ale wymaga to zmian na pcb, i mechanice panelu.

Przy pierwszej wersji pcb 2018 trzeba dolutować rezystor 10K między 7 i 8 nogą od strony dolnej. Zamiast rezystora na front panelu szeregowo z przyciskiem enkodera zastosować 4,7k zamiast 10K. Chodzi o poprawne wywołanie trybu poleceń.

Tryb pracy klucza sztorcowego wymaga zwarcia 3 pinu Attiny do masy. Bardzo prosto można zastosować wtyk "Jack mono" i za jego pomocą automatycznie zewrzemy go do masy. Okazało się jednak że pin środkowy gniazda odpowiedzialny za to połączenie jest podpięty do wejścia 2 Attiny, więc trzeba je zamienić miejscami. Można dokonać przecięcia ścieżek i zamiany w sposób pokazany na zdjęciu. Wersja pcb v2-2018 ma już poprawione ścieżki. Ponieważ konieczny jest podsłuch tonu telegraficznego to tor odbiorczy mcz nie jest blokowany przy nadawaniu. Zaprojektowałem odłączenie zasilania mikrofonu przy trybie cw, lecz nie udało sie to do końca. Poprzez sprzężenie zwrotne wzmacniacza mikrofonowego przedostaje sie małe napięcie i następuje lekkie sprzęganie mikrofonu z głośnikiem dające nieprzyjemny efekt sprzęgania. Przy nadawaniu telegrafii należy wyjąć mikrofon z gniazdka i wtedy wszystko jest poprawnie. Następna wersja pcb będzie miała dokonana korektę aby zniwelować opisany efekt

Instrukcje podstawowej obsługi klucza przetłumaczył Arek sq2dmx .

"mini YACK keyer"  - instrukcja użytkownika   –   tłum. Arek SQ2DMX
Uniwersalny układ do kluczowania telegrafii – napisany dla procesorów ATTiny przez Jana DK3LJ, zmodyfikowany przez Jacka AI4SV. Późniejsze zmiany wprowadził John KC9ON.
URUCHOMINIE
Ustawienia domyślne:
Przy pierwszym uruchomieniu keyer uruchamia się w trybie IAMBIC B i prędkości 15WPM – ustawienia te można dostosować do własnych upodobań.
Włączenie zasilania:
Podczas załączenia zasilania keyer nada „HI”
Podłączenie klucza sztorcowego:
Klucz sztorcowy podłączamy do tego samego gniada Jack. Można używać zarówno wtyku MONO jak i STEREO – wówczas środkowy konektor (kreska) należy zewrzeć do masy.
W przypadku wtyku MONO, przy włączaniu układ automatycznie przełączy się w tryb klucza sztorcowego.
Jeśli opcjonalne przyciski PLAY1, PLAY2, QRS i RESET są wyprowadzone, będą działały w trybie klucza sztorcowego ale przycisk COMMAND nie będzie przyjmował komend.
PRZYCISKI  FUNKCYJNE:
COMMAND – wejście do trybu poleceń – poniżej lista ustawień.
Przyciski opcjonalne
PLAY1 – odtwarzanie zawartości komórki pamięci nr 1  nadaje message 1
PLAY2 – odtwarzanie zawartości komórki pamięci nr 2  nadaje message 2
QRS – każde naciśnięcie powoduje obniżenie prędkości nadawania o 5WPM. nadaje R

Domyślnie ustawioną prędkość można przywrócić poprzez wyłączenie i włączenie zasilania lub naciśnięcie przycisku RESET
ZMIANA PRĘDKOŚCI NADAWANIA
Zmiany prędkości nadawania można dokonać przez wciśnięcie i trzymanie przycisku COMMAND

i naciskania dźwigni kropek lub kresek na kluczu.
KROPKI zmniejszają a KRESKI zwiększają prędkość nadawania.
Podczas zmiany prędkości nadawania TRX nie jest kluczowany - (nadajnik nie pracuje)

TRYB POLECEŃ / Command mode
Wciśnięcie przycisku powoduje wejście do trybu poleceń, co zostanie potwierdzone poprzez nadanie znaku zapytania „?”.
Kolejne wciśnięcie przycisku powoduje powrót do normalnej pracy keyera i zostanie potwierdzone nadaniem „OK”.
W „trybie poleceń” TRX nie jest kluczowany – działa jednak podsłuch nadawania.
Ustawienia poszczególnych funkcji są dokonywane poprzez nadanie poszczególnych znaków – lista poniżej.
Po 6 sekundach nieaktywności układ wróci do trybu normalnej pracy nadając na końcu „OK”.
Jeśli podczas wprowadzania komendy popełniony zostaje błąd lub układ nie rozpozna komendy zostanie nadany ciąg ośmiu kropek.
Jeśli komenda zostanie wprowadzona poprawnie – układ nada „R”
USTAWIENIA UKŁADU KLUCZOWAANIA
ZALECA się aby po ustawieniu układu kluczowania według własnych upodobań, zablokować możliwość zmiany głównych ustawień – 1, 2, A, B, D, F, I, K, L, R, S, X.
Dokonuje się tego poprzez nadanie znaku „0” (zero) – usłyszymy – LOCK. Ponowne wprowadzenie tej komendy powoduje odblokowanie edycji głównych ustawień.
PODSATWOWE KOMENDY
H – PLAY1 – odtworzenie komórki pamięci nr 1 (w zależności od ustawień kluczowanie „z ręki” może być dozwolone). Wciśnięcie przycisku COMMAND natychmiast zatrzymuje nadawanie z komórki pamięci
5 – PLAY2 – jw. - komórki pamięci nr 2
1 – RECORD1 – nagranie komórki pamięci nr 1 – układ nada „1” - można wprowadzić tekst o długości maksymalnie 100 znaków. Po 5 sekundach bezczynności, wprowadzony tekst zostaje odtworzony i zapisany w pamięci EEPROM. Wprowadzenie tej komendy („1”) bez wpisania wiadomości powoduje wyczyszczenie komórki pamięci.
2 – RECORD2 – jw. dla komórki pamięci nr 2
G – QRS -5WPM - „nadawaj wolniej” - powoduje tymczasowe zmniejszenie prędkości nadawania o 5WPM. Powrót do domyślnej prędkości następuje po wciśnięciu przycisku RESET lub wyłączeniu i włączeniu zasilania
Q – QRQ +5WPM – tymczasowe zwiększenie prędkości kluczowania o 5WPM.
W – aktualna prędkość – układ odpowiada nadając aktualną prędkość kluczowania WPM
P – wysokość tonu – układ umożliwia wybranie wysokości tonu odsłuchu. Zostanie nadana sekwencja kropek i w tym czasie można zmieniać wysokość tonu przyciskając łopatki manipulatora – odpowiednio kreski lub kropki. Po 5 sekundach bezczynności układ nada „OK” i powróci do trybu poleceń
U – strojenie/TUNE – układ kluczuje TRX ciągłą nośną maksymalnie przez 20 sekund. Wyjście z trybu strojenia następuje po naciśnięciu klucza telegraficznego.
KOMENDY UKŁADU KLUCZOWANIA
A – IAMBIC A – ustawia tryb kluczowania IAMBIC A
B – IAMBIC B – ustawia tryb kluczowania IAMBIC B
D – priorytet kreski – przy ściśnięciu łopatek manipulatora nadawane są kreski
L – tryb ostatniego znaku – ostatni wciśnięty znak będzie nadawany przy ściśnięciu łopatek manipulatora
X – zamiana łopatek – zamiana łopatek manipulatora
KOMENDY NADAWANIA I ODSŁUCHU
I – odwrócenie nadawania – normalnie tej komendy się nie modyfikuje – ustawia kluczowanie TRX stanem wysokim lub niskim
K – wyłączenie kluczowania – słychać tylko podsłuch nadawania – radio nie nadaje
S – podsłuch nadawania – włączenie lub wyłączenie generator podsłuchu nadawania podczas nadawania – w trybie poleceń podsłuch nadawania zawsze działa
INNE FUNKCJE
C – trener znaków – układ nadaje wygenerowane losowo znaki krótkofalarskie – po usłyszeniu znaku należy nadać go kluczem do radia – jeśli nadamy poprawnie układ nada „R” i wygeneruje kolejny znak. W przypadku pomyłki usłyszymy ciąg 8 kropek – układ nada znak ponownie i będzie czekał na poprawne nadanie znaku z powrotem, przez operatora. W przypadku 10 sekund bezczynności układ wróci do trybu poleceń
Z – trener zaawansowany – podobny do poprzedniego- jednak tutaj po poprawnym odesłaniu znaku, prędkość kolejnego nadawanego znaku, zostanie zwiększona o 1 WPM. W przypadku błędu – znak będzie nadany z prędkością mniejszą o 1 WPM. Na końcu sesji układ nada statystyki – prędkość nadawania, ilość wygenerowanych znaków, ilość poprawnie odebranych znaków. Wciśnięcie podczas treningu przycisku COMMAND spowoduje nie zaliczenie ostatniego znaku.
N – tryb beaconu – układ odpowie znakiem N – po czym można wprowadzić liczbę z zakresu 0 do 9999. Po 5 sekundach układ odeśle wprowadzoną liczbę i nada „R” po czym wróci do normalnego trybu pracy. Zawartość komórki pamięci numer 2 będzie wówczas nadawana w odstępach N-sekund – gdzie N to liczba wprowadzona przez użytkownika z zakresu 0 do 9999.  Ustawienia te zapisywane są w pamięci EEPROM więc układ klucza może być z powodzeniem używany w nadajnikach do łowów na lisa. Nadanie w tym trybie wartości 0 (zero) powoduje wyłączenie funkcji beacon.
GŁÓWNE USTAWIENIA
R – RESET – wszystkie ustawienia wracają do wartości domyślnych oprócz zawartości komórek pamięci. Zostają przywrócone ustawienia prędkości nadawania, zamiany łopatek manipulatora, kluczowania stanem HI/LO, wysokość tonu podsłuchu nadawania oraz ustawienia układu kluczowania. Prędkość będzie ustawiona na 15WPM a tryb na IAMBIC B
V – wersja oprogramowania – klucz odpowie nadaniem aktualnej wersji oprogramowania
0 (zero) – blokowanie ustawień – blokuje lub odblokowuje zmianę głównych ustawień oprócz ustawień prędkości nadawania i odsłuchu.

RESETOWANIE DO WARTOŚCI DOMYŚLNYCH – tzw TWARDY  RESET elektryczny
Po włączeniu zasilania 1 – trzymaj wciśnięty przycisk COMMAND, 2 – wciśnij i puść przycisk RESET, 3 – puść przycisk COMMAND.

funkcja niedostępna w tym TRX.

Więcej na : http://sourceforge.net/projects/yack/

oraz na :  http://kc9on.com/store/cw-kits/mini-yack-iambic-keyertrainer/

Oryginalna instrukcja w j. anielskim do pobrania TUTAJ plik pdf